Phần thô là gì?
Khái nhiệm phần thô là cách nói chung chung, cách hiểu rất khác nhau tùy mỗi vùng, miền, từng nhóm thợ,… và chúng tôi khuyến nghị quý gia chủ nên mô tả rõ trong hợp đồng hay các văn bản tương đương. Nếu không thì trong lúc thực hiện sẽ xảy ra mâu thuẫn đến từ cách hiểu khác nhau bởi đương nhiên ai cũng muốn diễn giải nó theo cách có lợi nhất cho mình.
***
Có thể diễn giải cách hiểu về phần thô như sau:
Nếu có móng cọc thì nó cũng là phần kết cấu của ngôi nhà và thuộc về phần thô. Tuy nhiên thực tế thì gói thi công cọc móng sẽ riêng rẽ và chủ nhà có thể thuê riêng hoặc giao khoán cho nhà thầu.
Các phần nội dung thuộc phần thô là:
Phần móng: Định vị từng kết cấu móng, ô lưới kết cấu nhà,.. rồi đào đất, chống sạt lở đất, bơm nước,.. để thi công. Nếu cần gia cố hố đào tránh sạt lở bờ, nhà hàng xóm,… thì nhà thầu sẽ trình các nội dung chi tiết riêng. Các phần tiếp gồm làm ván khuôn, làm thép, đổ bê tông móng, xây tường móng, làm các hố ga, hầm cầu (bể phân tự hoại), các đường ống thoát nước, cấp nước ngầm,….Phần đổ đất vào nền nhà rồi đầm chặt hay đổ bê tông bề mặt cũng thuộc phần thô nhưng đôi khi các nhà thầu cho rằng chủ nhà phải bỏ chi phí riêng.
Phần thân : Việc đổ bê tông cột, đổ bê tông sàn, cầu thang; xây tường bao xung quanh, tường ngăn; tô trát tất cả các phần cả trong và ngoài; chống thấm các khu vệ sinh, ban công, lô gia, ….cho đến khi hoàn thành việc lấy cốt nền, cán phẳng nền tất cả các khu vực trong nhà, sẵn sàng cho việc lát sàn gạch hoặc sàn gỗ.
Phần mái: Gồm tất cả các việc như xây tường mái, chống thấm mái, lát gạch, lợp ngói, tô trát, phần nước cấp, nước thoát,…
Vài vấn đề có thuộc thô hay không cần làm rõ thêm tránh các xung đột tranh cãi sau này:
Phần điện thì gồm việc đi ống trong tường, các đế âm, các đường dây điện, các đường dây cáp điện thoại, internet, truyền hình,… .
Phần nước cấp thì gồm tất cả các đường nước nóng và lạnh, van nước, sơ đồ nước lên mái, lắp đặt hệ thống năng lượng mặt trời (thường không gồm phần thiết bị bể chứa, hệ năng lượng chủ nhà mua).
Phần thoát nước mưa, nước bẩn thì tất cả đều thuộc phần thô, từ nguồn thải, ra đến hố ga tại đường phố ngoài nhà.
Công tác chuẩn bị thi công gồm cả nơi ăn ở, vệ sinh cho người lao động (nhà vệ sinh di động, lán trại, chống sét, an toàn vệ sinh nơi ở. Công tác an toàn trên công trường như lưới chống rơi xung quanh công trình, các lan can tạm trong công trình, các hố thông tầng, bình chữa cháy… cũng trong trách nhiệm phần thô của nhà thầu.
Đó là một số nội dung như cọc tiếp địa chống sét chôn từ khi làm móng, dây dẫn sét, cọc thu lôi trên mái; cọc tiếp địa hệ thống điện trong nhà cũng phải chôn từ khi làm móng, dây nối từ các hệ thống điện xuống. Các phần này có nhiều nhà thầu chỉ làm nhân công, vật liệu do chủ nhà cung cấp.
Phần chống thấm thường là trong phần thô, nhưng nếu có các yêu cầu đặc biệt cũng phải đàm phán thường theo hướng nhân công nhà thầu cung cấp, vật tư chủ nhà giao cho nhà thầu.
—–
Phần thô mà phần quan trọng nhất của nó là hệ kết cấu có tính chất ảnh hưởng đến khả năng chịu lực, tính bền vững của công trình trong nhiều năm. Nó phải đủ khỏe để đương đầu các vấn đề tải trọng công trình dồn xuống, tải trọng bể mái, hệ mái, tải trọng do sinh hoạt, khai thác của con người (đi lại, cất đồ, chạy máy móc gây rung…) và các tải trọng không thường xuyên khác như gió, động đất,… Khung bê tông cốt thép đống vai trò chính yếu của hệ kết cấu cần được thi công đúng tiêu chuẩn. Bê tông cốt thép là loại đá nhân tạo, mà sự kết hợp giữa bê tông và cốt thép để tạo ra một hệ kết cấu cần sự tỉ mỷ, khoa học khi thi công, từ việc vật tư đầu vào phải tốt, phải sạch, đến việc cân đong tỷ lệ vật tư, nước trộn phải sạch, có thêm phụ gia không, bảo dưỡng bê tông sau khi đổ thế nào… cũng phải được kiểm soát chặt chẽ. Có thể quý vị chưa biết rằng cùng là một thanh thép nhưng trong các kết cấu bê tông khác nhau nó cần nằm ở vị trí khác nhau mới đúng, ví dụ thép sàn thì cơ bản nó phải nằm gần dưới nhưng thép sàn nhô ra ngoài thì nó lại phải gần phía trên mới đúng; hoặc thép trong bê tông không phải cứ nhiều là tốt, mà nó chỉ được chiếm tỷ lệ % thể tích nhất định so với bê tông..và nhiều kiến thức tương tự.. ( Xin mời quý khách xem thêm về Bê tông cốt thép là gì tại đây)
Phần thi công bê tông, phần thô nói chung là rất vất vả nặng nhọc, đươc thực hiện bởi người lao động phổ thông, trình độ cơ bản là không cao nên rất dễ nảy sinh tâm lý làm ào ào, không quá cầu kỳ, chủ quan kiểu như suy nghĩ chúng tôi làm mãi rồi có sao đâu,.. rất nguy hiểm. Phần thô có nhiều phần được chôn ẩn dưới đất, được che lấp bởi các lớp vật liệu phủ ngoài nên nếu phát sinh lỗi cần được chỉ ra ngay vì để nhà thầu có thể “xóa dấu vết” nếu không bị phát hiện và hành động sớm.
Giám sát phần thô cần tuân thủ Đề cương giám sát, hồ sơ thiết kế; cần sự phối hợp hiệu quả giữa người giám sát, nhà thầu để cùng thực hiện.
Có thể quý vị lựa chọn nhiều phương án giám sát như toàn bộ thời gian, giám sát theo số giờ trong ngày, hay theo giai đoạn XD nhưng quá trình thi công phần thô, nhất là phần móng và bê tông cốt thép nhất định cần được giám sát kỹ càng.
Từ tính chất quan trọng của Phần thô như trình bày ở trên nên chắc quý gia chủ cũng đồng ý với chúng tôi rằng việc thi công phần thô cần sự giám sát của người có chuyên môn am hiểu sâu về kỹ thuật XD là rất quan trọng và cần thiết.
