Xây dựng nhà ở là hoạt động quan trọng tạo ra cơ sở vật chất, mang lại cuộc sống tốt hơn cho con người. Sản phẩm XD là nhà ở liên quan trực tiếp đến an toàn, sức khỏe, tính mạng của con người; là một bất động sản có giá trị lớn, tồn tại lâu dài. Một công trình tốt sẽ mang lại sự thoải mái, vui tươi cho người ở và ngược lại nếu công trình không tốt sẽ mang đến sự bức bối, bực mình, tâm lý chán nản khó chịu cho người ở. Xét ở góc độ xã hội, nhiều công trình sẽ là nội dung quan trọng, đáng thiết lập các quy phạm pháp luật để quản lý.
Từ thực tế đó, Nhà nước đã rất quan tâm đến vấn đề chất lượng xây dựng và đã đề ra các quy định rõ ràng, chặt chẽ để quản lý chất lượng công trình trên phạm vi toàn quốc.
– Luật Xây dựng số 50/2014/QH13:
(Xin mời xem bản đầy đủ tại đây)
Điều 120, Luật Xây dựng quy định về Giám sát thi công xây dựng công trình như sau:
1. Công trình xây dựng phải được giám sát về chất lượng, khối lượng, tiến độ, an toàn lao động và bảo vệ môi trường trong quá trình thi công. Nhà nước khuyến khích việc giám sát thi công xây dựng nhà ở riêng lẻ.
2. Việc giám sát thi công xây dựng công trình phải bảo đảm các yêu cầu sau:
a) Thực hiện trong suốt quá trình thi công từ khi khởi công xây dựng, trong thời gian thực hiện cho đến khi hoàn thành và nghiệm thu công việc, công trình xây dựng;
b) Giám sát thi công công trình đúng thiết kế xây dựng được phê duyệt, tiêu chuẩn áp dụng, quy chuẩn kỹ thuật, quy định về quản lý, sử dụng vật liệu xây dựng, chỉ dẫn kỹ thuật và hợp đồng xây dựng;
c) Trung thực, khách quan, không vụ lợi.
3. Nhà thầu giám sát thi công xây dựng được lựa chọn phải có đề xuất về giải pháp giám sát và quy trình kiểm soát chất lượng, khối lượng, tiến độ, an toàn lao động, bảo vệ môi trường, quy trình kiểm tra và nghiệm thu, biện pháp quản lý hồ sơ tài liệu trong quá trình giám sát và nội dung cần thiết khác.
Điều 121 : Quyền và nghĩa vụ của chủ đầu tư trong việc giám sát thi công xây dựng công trình
Điều 122: Quyền và nghĩa vụ của nhà thầu giám sát thi công xây dựng công trình
Nghị định số 06/2021/NĐ-CP ngày 26 /01 / 2021 Quy định chi tiết một số nội dung về quản lý chất lượng, thi công xây dựng và bảo trì công trình xây dựng
(Xin mời xem bản đầy đủ tại đây)
Nội dung Giám sát CL công trình XD quy định tại Điều 19 như sau:
1. Công trình xây dựng phải được giám sát trong quá trình thi công xây dựng theo quy định tại khoản 1 Điều 120 Luật số 50/2014/QH13. Nội dung thực hiện giám sát thi công xây dựng công trình gồm:
a) Kiểm tra sự phù hợp năng lực của nhà thầu thi công xây dựng công trình so với hồ sơ dự thầu và hợp đồng xây dựng, bao gồm: nhân lực, thiết bị thi công, phòng thí nghiệm chuyên ngành xây dựng, hệ thống quản lý chất lượng của nhà thầu thi công xây dựng công trình;
b) Kiểm tra biện pháp thi công xây dựng của nhà thầu so với thiết kế biện pháp thi công đã được phê duyệt. Chấp thuận kế hoạch tổng hợp về an toàn, các biện pháp đảm bảo an toàn chi tiết đối với những công việc đặc thù, có nguy cơ mất an toàn lao động cao trong thi công xây dựng công trình;
c) Xem xét và chấp thuận các nội dung quy định tại khoản 3 Điều 13 Nghị định này do nhà thầu trình và yêu cầu nhà thầu thi công chỉnh sửa các nội dung này trong quá trình thi công xây dựng công trình cho phù hợp với thực tế và quy định của hợp đồng. Trường hợp cần thiết, chủ đầu tư thỏa thuận trong hợp đồng xây dựng với các nhà thầu về việc giao nhà thầu giám sát thi công xây dựng lập và yêu cầu nhà thầu thi công xây dựng thực hiện đối với các nội dung nêu trên;
d) Kiểm tra và chấp thuận vật liệu, cấu kiện, sản phẩm xây dựng, thiết bị lắp đặt vào công trình;
đ) Kiểm tra, đôn đốc nhà thầu thi công xây dựng công trình và các nhà thầu khác thực hiện công việc xây dựng tại hiện trường theo yêu cầu của thiết kế xây dựng và tiến độ thi công của công trình;
e) Giám sát việc thực hiện các quy định về quản lý an toàn trong thi công xây dựng công trình; giám sát các biện pháp đảm bảo an toàn đối với công trình lân cận, công tác quan trắc công trình;
g) Đề nghị chủ đầu tư tổ chức điều chỉnh thiết kế khi phát hiện sai sót, bất hợp lý về thiết kế;
h) Yêu cầu nhà thầu tạm ngừng thi công khi xét thấy chất lượng thi công xây dựng không đảm bảo yêu cầu kỹ thuật, biện pháp thi công không đảm bảo an toàn, vi phạm các quy định về quản lý an toàn lao động làm xảy ra hoặc có nguy cơ xảy ra tai nạn lao động, sự cố gây mất an toàn lao động; chủ trì, phối hợp với các bên liên quan giải quyết những vướng mắc, phát sinh trong quá trình thi công xây dựng công trình và phối hợp xử lý, khắc phục sự cố theo quy định của Nghị định này;
i) Kiểm tra, đánh giá kết quả thí nghiệm kiểm tra vật liệu, cấu kiện, sản phẩm xây dựng trong quá trình thi công xây dựng và các tài liệu khác có liên quan phục vụ nghiệm thu; kiểm tra và xác nhận bản vẽ hoàn công;
k) Tổ chức thí nghiệm đối chứng, kiểm định chất lượng bộ phận công trình, hạng mục công trình xây dựng theo quy định tại Điều 5 Nghị định này (nếu có);
l) Thực hiện các công tác nghiệm thu theo quy định tại các Điều 21, 22, 23 Nghị định này; kiểm tra và xác nhận khối lượng thi công xây dựng hoàn thành;
m) Thực hiện các nội dung khác theo quy định của hợp đồng xây dựng.
2. Chủ đầu tư được quyền tự thực hiện giám sát thi công xây dựng công trình nếu đủ điều kiện năng lực hoặc thuê tổ chức tư vấn đủ điều kiện năng lực theo quy định thực hiện giám sát một, một số hoặc toàn bộ các nội dung quy định tại khoản 1 Điều này.
2. Chủ đầu tư được quyền tự thực hiện giám sát thi công xây dựng công trình nếu đủ điều kiện năng lực hoặc thuê tổ chức tư vấn đủ điều kiện năng lực theo quy định thực hiện giám sát một, một số hoặc toàn bộ các nội dung quy định tại khoản 1 Điều này.
Về chi phí giám sát: Thông tư 16/2019/TT-BXD của Bộ Xây dựng quy định Chi phí Giám sát có thể tính bằng hai cách:
Cách 1: tỉ lệ % x (quy mô chi phí xây dựng hoặc quy mô chi phí thiết bị hoặc quy mô chi phí xây dựng và chi phí thiết bị cần tính)
Cách 2 Lập dự toán theo quy định của thông tư trên.
Thực tế với các nhà ở gia đình thì chi phí giám sát không buộc phải tuân thủ theo cách tính như trên, mà có thể đàm phán trên cơ sở chi phí thực tế trình bày để hai bên đi đến đồng thuận.
Cách phổ biến là tính theo các gói giám sát, ví dụ nếu giám sát toàn thời gian, giám sát số thời gian nhất định trong tuần (ví dụ 3 ngày/tuần),…rồi chi phí sẽ tính ra triệu đồng/ tháng.
Thông tin chi tiết về Thông tư 16 Quý vị có thể xem tại đây
Tóm lại: Quản lý chất lượng công trình XD là nội dung rất quan trọng và Pháp luât quy định rất chi tiết việc việc này. Tuy nhiên với XD nhà ở gia đình thì PL không bắt buộc thực hiện nhưng khuyến khích các gia đình thực hiện để đảm bảo chất lượng công trình. Từ kinh nghiệm thực tế thì chúng tôi khuyến nghị các quý vị khi XD nhà thì nên thuê tư vấn giám sát (nếu không có năng lực tự giám sát) và việc đó sẽ đem lại các lợi ích to lớn hơn rất nhiều chi phí bỏ ra.